Numer 7/2011 Streszczenia

Piotr Gr±dkowski

APPLICATION OF MULTIOBJECTIVE OPTIMIZATION TOOLS IN A THRUST BEARING PAD MODELLING

Summary
To model an oil film of a fluid friction slide bearing, it usually requires solving a set of equations. Some part of these equations are partial differential equations. Thanks to application of numerical methods, it is possible to find an approximated solution. Most commonly, iterative methods implementing nested loops are suggested, where each loop provides solution for one parameter at fixed values of the remaining parameters. The paper presents an attempt to use mathematical optimisation terms in defining a problem of modelling of an oil film created in the face of a hydrostatic thrust bearing pad. Multiobjective optimisation tools have been applied. Some parameters of the oil film were treated as unknowns, while the others as the goal functions. One of the advantages of such approach may be reducing the number of iterations and speeding up the computing process.

Zastosowanie narzędzi optymalizacji wielokryterialnej do modelowania hydrostatycznych łożysk wzdłużnych

Streszczenie
Modelowanie filmu olejowego ¶lizgowego łożyska tarcia płynnego wymaga najczę¶ciej rozwi±zania układu kilku równań, z czego czę¶ć to równania różniczkowe cz±stkowe. Dzięki zastosowaniu metod numerycznych możliwe jest znalezienie przybliżonego rozwi±zania takiego układu. Najczę¶ciej proponowane s± metody iteracyjne z zagnieżdżonymi pętlami, z których każda okre¶la rozwi±zanie jednego równania przy ustalonych parametrach innych. W pracy przedstawiono próbę zdefiniowania zagadnienia modelowania filmu olejowego na powierzchni segmentu hydrostatycznego łożyska wzdłużnego pojęciami optymalizacji matematycznej. Zastosowano narzędzia optymalizacji wielokryterialnej. Czę¶ć parametrów filmu olejowego potraktowano jako zmienne decyzyjne, inne natomiast jako funkcje celu. Korzy¶ci± płyn±c± z takiego podej¶cia może być zmniejszenie liczby iteracji i przyspieszenie obliczeń.

Jerzy ¦wider, Adrian Zbilski

SYSTEM GENEROWANIA SYGNAŁU ZADANEGO ROTACJI

Streszczenie
W artykule opisano metodę działania systemu generuj±cego sygnał zadany rotacji elementu roboczego wirtualnego modelu robota FANUC AM100iB. System wchodzi w skład wirtualnego układu sterowania wirtualnym robotem. Generowane przez system sygnały rotacji wokół trzech osi układu współrzędnych x, y oraz z zawieraj± informacje o parametrach kinematycznych, z jakimi powinien być realizowany obrót elementu roboczego robota. System zapewnia pełn± synchronizację wszystkich obrotów podczas zmiany orientacji. Dodatkowo system zsynchronizowany jest także z interpolatorem liniowym, dzięki czemu zaprogramowany proces technologiczny realizowany jest płynnie.

Setpoint signal of rotations generation system

Summary
In the paper signal set of rotations system of virtual FANUC AM100iB robot is presented. System is a part of total virtual control system of virtual robot. Signals around three coordinates axis x, y and z generated by this system includes information about kinematic parameters which are required to be obtain during robots movement. System provides full synchronized movement for all rotations around three axis when changing orientation. Additionally it is synchronized to linear interpolator and thanks to this fact programmed technological process is realized very smoothly.

Gabriel Kost, Andrzej Nierychlok

WIRTUALNY UKŁAD STERUJˇCY POJAZDEM KOŁOWYM O NAPĘDZIE HYBRYDOWYM

Streszczenie
W pracy przedstawiono algorytm sterowania hybrydowym napędem pojazdu kołowego wyposażonego w silniki spalinowy i elektryczny. Wirtualny układ steruj±cy takim pojazdem, zbudowany został z użyciem programu MatLAB/Simulink, co umożliwiło analizę pracy poszczególnych jednostek napędowych jako osobnych maszyn napędzaj±cych pojazd kołowy. W algorytmie sterowania uwzględniono także możliwo¶ć współpracy poszczególnych jednostek napędowych, czyli synergię mocy i momentu napędowego. Zaprezentowano również strukturę układu sterowania oraz komunikację pomiędzy poszczególnymi jednostkami napędowymi i urz±dzeniami po¶rednicz±cymi.

Virtual control system of a hybrid wheeled vehicle

Summary
This paper presents a hybrid control algorithm of a wheeled vehicle equipped with an internal combustion engine and electric motor. Virtual vehicle control system that was built in the software MATLAB/Simulink, enabling analysis of individual work units in the form of separate machine drivers wheeled vehicle. The control algorithm also takes into account the possibility of interaction between the drive units, a synergy of power and torque. The paper describes the structure of the control system and communication between drive units and intermediate units.

Barbara Juras, Danuta Szewczyk

DOKŁADNO¦Ć POMIARÓW REALIZOWANYCH SKANEREM OPTYCZNYM

Streszczenie
W artykule przedstawiono problem opracowania wyników pomiarów realizowanych skanerem laserowym z wykorzystaniem oprogramowania 3D Reshaper. Na podstawie zrealizowanych pomiarów zaprezentowano możliwo¶ci wyznaczania wymiaru i błędu kształtu wybranych elementów.

Accuracy of measurements performed on laser skaner

Summary
The article presents a problem with operations on measurement effects from laser scanner working with 3D Reshaper software. Possibilities to dimension and shape error evaluation of an object based on performed measurements have been shown.

Adam G±ska, Magdalena Olszewska

OCENA ODWZOROWANIA KSZTAŁTU ZA POMOCˇ WSPÓŁRZĘDNO¦CIOWEGO RAMIENIA POMIAROWEGO WYPOSAŻONEGO W GŁOWICĘ OPTYCZNˇ

Streszczenie
Realizacja pomiarów może być dokonywana z wykorzystaniem różnego rodzaju technik pomiarowych. Obecnie w dobie nieustannego rozwoju technik wytwarzania i metrologii duż± rolę odgrywa możliwo¶ć dokładnej oceny mierzonego przedmiotu, a przez to odwzorowanie jego geometrii. W pracy autorzy przedstawili metodę oceny odwzorowania geometrii przedmiotu mierzonego za pomoc± Współrzędno¶ciowego Ramienia Pomiarowego Omega firmy Romer z optyczn± głowic± skanuj±c± RX2-Scan. Jako obiekt badań, wykorzystano tłok silnikowy wcze¶niej wywzorcowany na Współrzędno¶ciowej Maszynie Pomiarowej (WMP) o wysokiej precyzji firmy Leitz (typ PMM 12106). Odtworzenie takiego samego układu współrzędnych wykorzystywanego przy pomiarach za pomoc± WMP jak również Współrzędno¶ciowego Ramienia Pomiarowego (WRP) zapewniło duż± odtwarzalno¶ć wykonanych pomiarów. Przeprowadzone badania umożliwiły wyznaczenie dokładno¶ci WRP poprzez ocenę odwzorowania kształtu za pomoc± dwóch różnych urz±dzeń, z czego jedno jest o ponad rz±d wielko¶ci dokładniejsze od drugiego. z

Evaluation of shape mapping accuracy for measurements performed on coordinate measuring arm equipped with optical probe

Summary
Measurements can be performed by use of various measuring techniques. Nowadays in era of constant development of manufacturing methods and metrology, it is important to evaluate accuracy of shape mapping of measured objects. This paper shows method of evaluation of shape mapping accuracy for measurements performed on Coordinate Measuring Arm (CMA) equipped with scanning probe RX2-Scan. As a measuring object engine piston has been taken. Piston had been previously calibrated on Leitz PMM 12106 Coordinate Measuring Machine (CMM) and then taken as a standard to perform measurements on CMA. Reconstruction of this same part coordinate system during measurements on CMM and CMA increased reproducibility of measurements. Presented method is a comparison method that is based on usage of more accurate measuring machine to calibrate object and then use it as a standard to check accuracy of machine that is less precise.

Mirosław Ferdynus

ANALIZA JAKO¦CI POWIERZCHNI I TECHNOLOGICZNO¦CI WYROBU W SYSTEMIE CATIA V5 NA PRZYKŁADZIE MODELU OBUDOWY LUSTERKA SAMOCHODOWEGO

Streszczenie
W artykule przedstawiono możliwo¶ci profesjonalnego systemu Catia v5 w zakresie analizy jako¶ci powierzchni i technologiczno¶ci wyrobów o cechach powierzchniowych. Konkretne narzędzia programu, ich możliwo¶ci, opisano na przykładzie zaawansowanego modelu obudowy lusterka samochodowego. Zaprezentowano sposoby naprawy wadliwych płatów powierzchniowych.

Analysis of surface quality and manufacturability of the product in Catia v5 system described on the example of automotive mirror housing

Summary
The article presents the possibility of Catia v5 professional system for the analysis of surface quality and manufacturability of products for surface characteristics. Specific tools of the program, their opportunities are described on the example of an advanced model of the car mirror housing. We presented ways to repair the defective surface sheets.

Jerzy Józwik, Tomasz ¦cierka

KONCEPCJA BUDOWY WIRTUALNEJ OBRABIARKI NA PRZYKŁADZIE PIONOWEGO CENTRUM FREZARSKIEGO FV580A

Streszczenie
W pracy przedstawiono proces tworzenia modelu geometrycznego i kinematycznego centrum frezarskiego FV-580A oraz jego sterowania z poziomu ¶rodowiska programowego NX. Proces budowy wirtualnej maszyny przeprowadzono w ¶rodowisku konstruktora obrabiarek MTB (Machine Tool Builder) programu NX. W pracy wykorzystano zaawansowane narzędzia komputerowe wspomagaj±ce proces modelowania i definiowania kinematyki daj±ce możliwo¶ć tworzenia wirtualnych maszyn i urz±dzeń z ni± współpracuj±cych.

The construction idea of a virtual machine tool on the basis of vertical milling center FV580 A

Summary
The work presents the process of construction of geometric and kinematic model of milling center FV- 580A and its steering from the level of NX programming environment. The process of construction of a virtual machine was completed in the environment of MTB (Machine Tool Builder) machine tools constructor, of NX system. Complex computer tools which support the modeling process and the definition of kinematics, give the possibility to create virtual machines and cooperative tools, were used in the work.

Tomasz Łusiak

MODELOWANIE ZJAWISKA INTERFERENCJI AERODYNAMICZNEJ OPŁYWU ¦MIGŁOWCA Z WYKORZYSTANIEM OPROGRAMOWANIA FLUENT

Streszczenie
W pracy przedstawiono jedn± z metod modelowania zjawiska interferencji aerodynamicznych opływu ¶migłowca przy wykorzystaniu oprogramowania FLUENT. Metodę opracowano na poł±czeniu rozwi±zań równań Naviera i Stokesa z modelem modalnym obci±żeń wirników i/lub powierzchni no¶nych ¶migłowca bazuj±cym na metodzie Galerkina.

Aerodynamic interference helicopter flow modelling using Fluent software

Summary
The paper describes the phenomenon of appearance of the aerodynamic interference of a helicopter. Presented are results of computations performed with the use of the FLUENT software, exerted on the simulation model of the helicopter rotor with allowance for blade deformation.

Arkadiusz Gola, Jerzy Montusiewicz

WZASTOSOWANIE EWOLUCYJNEGO SYSTEMU ANALIZY WIELOKRYTERIALNEJ DO WARIANTOWANIA ROZWIˇZAŃ W PROCESIE DOBORU OBRABIAREK W ESP CZʦCI KLASY KORPUS

Streszczenie
Jednym z kluczowych problemów w zakresie projektowania elastycznych systemów produkcyjnych (ESP) pozostaje zagadnienie projektowania podsystemu wytwarzania, a w szczególno¶ci dobór obrabiarek projektowanego ESP. Mimo pozornej prostoty zagadnienia, wybór odpowiednich obrabiarek do projektowanego ESP jest zagadnieniem trudnym, gdyż na decyzje doboru wpływ ma duża różnorodno¶ć i liczba parametrów, a także złożono¶ć założeń projektowych. W niniejszym opracowaniu zaprezentowano możliwo¶ć zastosowania ewolucyjnego systemu analizy wielokryterialnej do wariantowania rozwi±zań w procesie doboru obrabiarek ESP czę¶ci klasy korpus. W szczególno¶ci przedstawiono istotę procesu doboru obrabiarek, założenia ewolucyjnego systemu analizy wielokryterialnej oraz wyniki procesu wariantowania rozwi±zań dla wybranego problemu decyzyjnego.

Utilization of the evolutionary system of multicriterial analysis for defining the importance of solutions in the process of body-class parts fms machine tools selection

Summary
One of the key problems in the area of flexible manufacturing systems (FMS) design is a problem of design of manufacturing subsystem and especially the machine tools selection in designed FMS. Although the problem seems to be simple, in fact it is difficult to solve it because of the fact of large variety and number of parameters and also brief foredesign which have influent on decision of selection. In this paper the possibility of implementation of Evolutionary System of Multicriteria Analysis (ESAW) for defining the importance of solutions in the process of casing-class FMS machine tools selection. In particular the issue of the process of machine tools selection, the essence of Evolutionary System of Multicriteria Analysis and solutions of the process of defining the importance of solutions for selected decision problem were presented.

Mariusz Kłonica

OZONOWANIE JAKO EKOLOGICZNA METODA MODYFIKACJI WARSTWY WIERZCHNIEJ STOPU ALUMINIUM

Streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki badań stanu energetycznego warstwy wierzchniej stopu aluminium EN-AW-2017A (PA6). Porównano warto¶ci swobodnej energii powierzchniowej po szorstkowaniu płótnem ¶ciernym o ziarnisto¶ci P320 i odtłuszczaniu oraz ozonowaniu. Zwrócono uwagę na wpływ ozonowania na warto¶ci składowych: polarnej i dyspersyjnej swobodnej energii powierzchniowej. Przedstawiono badania porównawcze wytrzymało¶ci statycznej na ¶cinanie zakładkowych poł±czeń klejowych wykonanych ze stopu aluminium.

Ozonization as a ecologic method of surface layer modification of aluminium alloy

Summary
The purpose of the article was to present results of energetic properties of the surface layer of aluminium alloy. Values of free surface energy after machining with abrasive cloth of P320 granularity, degreasing and ozonization were compared. The influence of ozonization on dispersive and polar components of free surface energy was concerned. Results of comparative research of shearing strength of aluminium alloys single-lap adhesive bonded joints were presented. The paper ends with conclusions.

Mateusz Kania

MODELOWANIE PIONOWYCH DRGAŃ ŁOPAT ¦MIGŁOWCA W SYSTEMIE CATIA V5

Streszczenie
Zjawisko drgań układów mechanicznych jest istotnym problemem w projektowaniu czę¶ci maszyn i mechanizmów. Szczególne ważne jest to w urz±dzeniach takich ja ¶migłowce, w których nie można sobie pozwolić na awarię. Za pomoc± modułów DMU Kinematics oraz Knownage Advisor w systemie Catia V5 został stworzony model drgań łopaty wirnika no¶nego ¶migłowca w układzie klasycznym. W tym modelu zostały odtworzone więzy kinematyczne występuj±ce na rzeczywistym obiekcie oraz dodany opis równań ruchu łopaty w trzech kierunkach, to jest w płaszczyĽnie ci±gu, obrotów i przekręceń. Model ten pozwala na analizę zachowania się łopat przy różnych wymuszeniach, analizę maksymalnych wychyleń od położenia neutralnego oraz zbadanie zachowania się układu przy różnych wymiarach czę¶ci składowych mechanizmu.

Modeling of helicopter blades flapping in CATIA V5

Summary
In this publication presents virtual vibration model of helicopter main rotor blade, created in modules DMU Kinematics and Knownage Advisor in Catia V5 system. In this model create all kinematic joints based on real object. This method of modeling allow to analyzing blade vibration with parameters of motion defined by user.

Rafał Stachowski, Maciej Łukowski, Emil Wi¶niewski, Przemysław Filipek

AWARYJNY SYSTEM BEZPIECZEŃSTWA POJAZDU DLA OBLODZONYCH POWIERZCHNI - „KOLCE”

Streszczenie
W artykule poruszono temat bezpieczeństwa na drogach pod względem przyczepno¶ci opon do podłoża. Przedstawiono założenia i projekt awaryjnego systemu bezpieczeństwa dla pojazdu jad±cego po oblodzonej powierzchni „KOLCE”. Konstrukcję systemu zamodelowano w postaci 3D przy wykorzystaniu programu Solid Edge ST2.

Vehicle emergency safety system for icy surfaces – „KOLCE”

Summary
First part of article talk about safety on the roads in respect to adhesion tire to the ground. We show assumption and project of emergency safety system for vehicle driving on icy surface „KOLCE”. The system construction has been modeled in 3D with using Solid Edge ST2 software.

Maciej Kowalski, Michał Kowalski, Radosław Paszkiewicz, Wiesław Kuczko, Radosław Wichniarek, Przemysław Zawadzki

AUTOMATYZACJA PROCESU SKANOWANIA NA PODSTAWIE DANYCH POZYSKANYCH Z POMIARÓW FOTOGRAMETRYCZNYCH

Streszczenie
W pracy przedstawiona jest ogólna koncepcja automatyzacji procesu skanowania 3d wykorzystuj±cego technologię projekcji ¶wiatła strukturalnego. Danymi wej¶ciowymi jest reprezentuj±ca badany obiekt chmura punktów, pozyskana w wyniku pomiarów fotogrametrycznych. Uzyskany w ten sposób model jest analizowany przez specjalnie przygotowan± aplikację, w wyniku czego automatycznie wyznaczone zostaj± poszczególne pozycje robota przemysłowego z zamontowanym skanerem. Praca zawiera wyniki pomiarów fragmentu karoserii samochodu osobowego z wykorzystaniem skanera Atos, systemu fotogrametrycznego Tritop oraz robota przemysłowego Kuka.

Automation of the three-dimensional scanning process based on data obtained from the photogrammetric measurement

Summary
Paper presents the general concept of automation of the 3D scanning process based on structured light projection. The input data is a cloud of points representing the test object acquired through photogrammetry measurements. On the basis of these activities basic CAD model is developed and then analyzed by author application. This allows to automatic determination of different positions of the robot with a mounted scanner. The work contains results of measurements of automobile body portion using Atos scanner, Tritop photogrammetric system and Kuka KR30 industrial robot.

Leszek Gardyński, Aleksander Nieoczym

BADANIA STANOWISKOWE JAKO¦CI POَCZEŃ GWINTOWYCH

Streszczenie
W artykule przedstawiono wyniki badań stanowiskowych zmiennych charakteryzuj±cych jako¶ć poł±czeń ¶rubowych. Rejestracji podlegał moment skręcaj±cy w rdzeniu ¶ruby, moment tarcia pod łbem oraz siła osiowa w ¶rubie. Przeprowadzono analizę matematyczn± i statystyczn± uzyskanych wyników. Kolejny etap badań wynikał ze zjawisk tribologicznych, które powoduj±, że warto¶ć momentu, którym należy dokręcić ł±cznik gwintowy w celu uzyskania ż±danej siły osiowej, nie jest stała. Przeanalizowano więc wpływ obecno¶ci czynnika smaruj±cego, rodzaju powłoki ochronnej oraz liczby cykli dokręcania i odkręcania.

Workplace research on the quality of screwing-in head

Summary
In the article findings of workplace variables being characteristic of a quality of screw connections were described. A moment screwing screws together in the core, a moment of friction under the head and axial power were subject to a registration in the screw. An analysis was conducted and statistical of achieved results. The consecutive research stage resulted from tribology effect which cause, the value of the moment, with which one should screw the thread elevated walkway in properly with a view to getting demanded axial power, isn't permanent. So an influence of the presence of the greasing factor, the kind of a protective layer and the number of cycles of screwing in properly and twisting off was analysed.

Jakub Matuszak

PROGRAM GENERUJˇCY GEOMETRIĘ NOŻA KSZTAŁTOWEGO Z UWZGLĘDNIENIEM KLASY OBRABIANEGO PRZEDMIOTU

Streszczenie
W artykule przedstawiono koncepcję aplikacji wykorzystuj±cej ¶rodowisko języka VBA do generowania w programie Solid Edge zarysu krawędzi skrawaj±cej i wymiarów gabarytowych noża kształtowego z uwzględnieniem klas obrabianego przedmiotu i rodzaju materiału obrabianego. Wykorzystanie komputerowego wspomagania projektowania jest alternatywnym rozwi±zaniem wobec metody analitycznej oraz tradycyjnej metody wykre¶lnej wyznaczania zarysu krawędzi skrawaj±cej.

Application software to generate cutting edge profile with workpiece class taken into consideration

Summary
In this paper application software based on VBA language to generate cutting edge profile and overall dimensions of form tool in Solid Edge with workpiece class and workpiece material taken into consideration was presented. Computer aided designing of form tool is alternative solution in comparison with analytical method and traditional graphical method of determining cutting edge profile.

Paweł Dzienis, Andrzej Łukaszewicz<

PRZYGOTOWANIE DANYCH CAD W PROCESIE INŻYNIERII ODWROTNEJ W RZE¬BIARSTWIE

Streszczenie
W niniejszym artykule został przedstawiony proces wykonania rzeĽby metod± inżynierii odwrotnej, na poziomie CAD. Na ten proces składa się: skanowanie i obróbka uzyskanej siatki. Zaprezentowany został również ostateczny model wirtualny, który następnie jest użyty do wykonania rzeĽby metod± CAM.

Preparation of CAD data in the process of reverse engineering n sculpture

Summary
In this article, the process of implementation of sculptures using reverse engineering in CAD modeling level was presented. There is described: the scanning process, the treatment of received grid and finally, the virtual model.

Mateusz Kania, Mirosław Ferdynus<

WIRTUALNY PROJEKT PRZEKŁADNI GŁÓWNEJ ¦MIGŁOWCA Z WYKORZYSTANIEM MODELI AUTOGENERUJACYCH

Streszczenie
W pracy zaprezentowano projekt przekładni głównej ¶migłowca jednowirnikowego w układzie klasycznym. Podczas projektowania wykorzystano modele autogeneruj±ce kół zębatych walcowych oraz stożkowych. Modele te pozwalaj± na wielowariantowe analizy przekładni.

Virtual prototyping of the helicopter main gearbox using autogenerate models

Summary
In this paper we presented virtual prototype of main helicopter rotor transmission gear in classic configuration. During work on this project we use auto-generating cylindrical and conical gear models. This models allow to analysis this transmission gear in some different ways.

Kamil Kosakowski, Rafał Dudek<

PROJEKT SAMOZACISKOWEGO UCHWYTU DO PIONOWEGO TRANSPORTU BLACH

Streszczenie
Celem artykułu jest przedstawienie fragmentu opracowania koncepcyjnego projektu samozaciskowego uchwytu do pionowego transportu blach. Wynikło to z faktu, iż nie istniej± żadne dostępne opracowania, które były by pomocne w ich projektowaniu. Zakres artykułu obejmuje analizę obci±żeń dla wybranego elementu uchwytu jak również obliczenia wytrzymało¶ciowe dla tego elementu. W artykule szczegółowy nacisk położono na dokładne obliczenia wytrzymało¶ciowe oraz na wytłumaczenie w sposób jasny i klarowny kolejnych etapów projektowania. Opracowanie zawiera również wiele rysunków oraz schematów, dzięki którym czytelnik może łatwiej zrozumieć istotę rozważanych problemów. W artykule zawarto również wyniki uzyskane z zastosowania analizy MES dla wybranego elementu uchwytu oraz porównano otrzymane wyniki z wynikami uzyskanymi w czę¶ci obliczeniowej. Szczególnymi osi±gnięciami niniejszego opracowania jest uzyskanie poprawnego modelu obliczeniowego uchwytu oraz stworzenie dokumentacji technicznej zawieraj±cej rysunki wykonawcze wszystkich elementów, dzięki którym istnieje możliwo¶ć wykonania obiektu rzeczywistego.

Design of self-clamping device for vertical transportation of plates

Summary
The aim of this article is to develop a conceptual design of chosen vertical plate lifting clamp element. This resulted from the fact that there is no study available that would have been helpful in their design. The scope of work includes analysis of the loads for chosen clamp element and its strength calculations. In this work a detailed emphasis on the exact calculation of strength, and to explain in a clear way the subsequent stages of design. The article also contains many drawings and diagrams, so that the reader can easily understand the issues and problems under consideration. This article, also contains FEM analysis of the chosen clamp element and compared the results with those obtained in the computational part. Special achievements in this work are to obtain the correct handle the computational model and the creating of technical documentation contains drawings of all the elements that make possible the implementation of the actual object.

Marek Ciężobka, Edward Lisowski<

UTILIZATION OF METHODS OF ARTIFICIAL INTELLIGENCE FOR DETECTING MANUFACTURING DEFECTS IN HYDRAULIC ELEMENTS

Summary
This paper presents the work conducted in the Institute of Applied Computer Science of Cracov Technical University, related with a novel quality control system for hydraulic elements. Verification of individual objects will take place in the CAD system, which provides the user with selection of desired details, and thanks to implementation of the most modern methods of knowledge engineering, it is also possible to change the monitoring target without introducing any changes in the underlying software. The described application operates in real-time at the production line.

Wykorzystanie metod sztucznej inteligencji do wykrywania błędów podczas wytwarzania elementów hydraulicznych

Streszczenie
W artykule przedstawiono prace prowadzone w Instytucie Informatyki Stosowanej Politechniki Krakowskiej, zwi±zanych z nowym systemem sterowania jako¶ci± przy wytwarzaniu elementów hydraulicznych. Weryfikacja poszczególnych obiektów odbywa się w systemie CAD, który umożliwia użytkownikowi wybór ż±danych elementów, a dzięki wdrażaniu najnowocze¶niejszych metod zarz±dzania danymi, możliwa jest także zmiana obiektu monitorowania, bez konieczno¶ci wprowadzania żadnych zmian w podstawowe oprogramowanie. Przedstawiona w artykule aplikacja działa w czasie rzeczywistym na linii produkcyjnej.

Rafał Stachowski, Marcin Bochiński, Łukasz Ziętek, Łukasz Bielak, Przemysław Filipek<

WIELOFAZOWY SILNIK BEZSZCZOTKOWY DO POJAZDÓW ELEKTRYCZNYCH

Streszczenie
W artykule zawarto założenia i projekt konstrukcji wielofazowego bezszczotkowego silnika elektrycznego zintegrowanego z felg± – do pojazdów elektrycznych. Przedstawiono również sposób jego sterowania napięciem stałym oraz zamodelowano taki silnik w 3D wykorzystuj±c program Solid Edge ST2.

Multiphase engine without brushes for electric vehicles

Summary
The article includes assumptions and construction project of multiphase electric engine without brushes integrated with rim - to electric vehicle. We also present how to steer constant voltage and we made that engine in 3D using Solid Edge ST2 program.

Filip Górski, Radosław Wichniarek<

SYMULACJA PROCESÓW WYTWARZANIA PRZYROSTOWEGO Z WYKORZYSTANIEM ¦RODOWISKA WIRTUALNEGO

Streszczenie
Artykuł przedstawia innowacyjny algorytm symulacji procesów szybkiego przyrostowego wytwarzania prototypów z wykorzystaniem ¶rodowiska wirtualnej rzeczywisto¶ci na przykładzie technologii FDM (Fused Deposition Modeling). W ramach badań opisanych w artykule utworzono komputerowy algorytm symulacji wytwarzania modelu w technologii FDM – od modelu 3D stworzonego w systemie CAD, poprzez kod na maszynę CNC po ¶rodowisko wirtualne, w którym kod jest odczytywany i interpretowany. Efektem końcowym jest wirtualny model, którego struktura odpowiada strukturze fizycznego modelu wytworzonego w technologii FDM. Model ten może zostać wykorzystany do wizualizacji błędów objęto¶ci, sprawdzenia poprawno¶ci wygenerowanego kodu NC i prowadzenia testów w ¶rodowisku wirtualnym – m.in. do obliczeń wytrzymało¶ciowych z wykorzystaniem metody elementów skończonych.

Simulation of additive manufacturing processes using virtual reality environment

Summary
The paper presents an innovative algorithm for simulation of additive manufacturing processes using virtual reality environment, on example of Fused Deposition Modeling technology. Research shown in the paper included creating a computer algorithm for simulating manufacturing of model using FDM technology – starting with 3D CAD model, through code for numerically controlled machine, ending with virtual environment, where code is loaded and interpreted. End result is the virtual model, with internal structure resembling structure of real, physical model manufactured in FDM technology. This model can be used for visualization of volume errors, checking correctness of the NC code and for further tests in virtual environment – among other things for material strength calculations using finite elements method.

Michał Gr±zka<

ANALIZA NUMERYCZNA DEFORMACJI WALCOWEJ PRÓBKI W ZDERZENIOWYM TE¦CIE TAYLORA

Streszczenie
Przedstawiony artykuł jest po¶więcony komputerowym badaniom deformacji próbki osiowo symetrycznej w zderzeniowym te¶cie Taylora. Badania te zostały wykonane w celu przebadania wrażliwo¶ci numerycznego modelu zaproponowanego do opisu zjawiska testu Taylora. Podczas tych badań numerycznych rozpatrzono kilka rodzajów najczę¶ciej wykorzystywanych siatek MES-owych. Badania te miały na celu przebadanie jak poszczególny rodzaj siatki wpływa na uzyskiwane wyniki. Kolejny krok, jaki zrealizowano, to porównano uzyskane wyniki z wynikami z badań laboratoryjnych.

Numerical analysis of deformation of the cylindrical sample in Taylor tests

Summary
The investigation describes on these pages presents results of numeric analysis Taylor test. To these analyses were used commercial computer programs ANSYS 12.1. Numeric experiments were made to test mesh grid which was used to describe virtual models. Mesh grid is very important to get good issue on analysis, so it was necessary to investigate what kind of mesh is perfect. Results of these analysis were compare each other and with results of laboratory experiments. All analyses were made on copper.

Anna Godlewska, Tomasz Jachowicz<

SKURCZ PRZETWÓRCZY WYPRASEK WTRYSKOWYCH NAPEŁNIONYCH WŁÓKNEM SZKLANYM

Streszczenie
W artykule scharakteryzowano zjawisko skurczu przetwórczego wyprasek wtryskowych, przedstawiaj±c jego definicję, klasyfikację oraz omawiaj±c czynniki wpływaj±ce na przebieg i warto¶ć skurczu wtryskowego. W oparciu o przeprowadzone badania do¶wiadczalne został okre¶lony zwi±zek między skurczem wypraski wtryskowej a wybranymi parametrami procesu wtryskiwania oraz zawarto¶ci± napełniacza w postaci włókna szklanego.

Processing shrinkage of injection moulded parts filled by glass fibre

Summary
The article characterized the phenomenon of processing shrinkage of injection moulded parts, presenting its definition, classification, and discusses factors affecting the course and the value of the injection moulding shrinkage. Based on experimental studies was defined relationship between the injection moulding shrinkage and selected injection moulding process parameters, and the filler content in the form of fibreglass.

Daniel Medaj, Andrzej Skibicki<

WYBRANE ASPEKTY TECHNOLOGICZNE SPAWANIA STALI DWUFAZOWYCH ODPORNYCH NA KOROZJĘ

Streszczenie
Artykuł opisuje problematykę spawalno¶ci stali dwufazowych w aspekcie spawania FCAW w odniesieniu do normy PN EN 15614-1. Poł±czenia wykonane zostały w różnych kombinacjach materiałowych, zarówno dupleksu z dupleksem jak i dupleksu ze stalami węglowymi i kwasoodpornymi stalami austenitycznymi. Przeprowadzono próbę zginania, rozci±gania statycznego zł±czy spawanych, badanie twardo¶ci i udarno¶ci, badanie na zawarto¶ć ferrytu oraz badania radiologiczne (RT). Próbki wykonano dla pozycji wprowadzaj±cej duż± ilo¶ć ciepł±, jak również były one spawane mał± energi± liniow±. Niniejsze badania maj± na celu ustalenie optymalnych rozwi±zań technologicznych spawania uwzględniaj±c energię liniow± przy jednoczesnej minimalizacji kosztów z wykorzystaniem metod numerycznych.

Selected technological aspects of uncorrodible two-phase steel welding

Summary
This article describes the problem of welding of two-phase steel in the aspect of FCAW welding with reference to norm PN EN 15614-1. The joints were done in different combinations of material, both duplex with duplex, and duplex with carbon steel and stainless austenitic steel. There were conducted: a bending test, a static stretching test of the weld joints, hardness and impact resistance tests, a ferrite test as well as X-ray. The samples were welded using both a large amount of heat and a low heat input energy. The aim of this research is to establish the optimal technological solutions for welding, taking into account heat input energy while minimizing the costs and using numerical methods.

Mirosław Wendeker, Konrad Pietrykowski, Paweł Magryta<

PROJEKTOWANIE ADAPTERA WTRYSKIWACZY SILNIKA WANKLA PRZY UŻYCIU METODY RAPID PROTOTYPING

Streszczenie
W artykule przedstawiono proces wytwarzania adaptera wtryskiwaczy silnika Wankla. Zaprezentowano etap projektowania adaptera w systemie CAD (Catia v5) przy użyciu zawansowanych technik komputerowego wspomagania projektowania. Przedstawiono proces wytwarzania adaptera technik± Rapid Prototyping przy użyciu drukarki 3D - ZPrinter 450 oraz zaprezentowano gotowy element wytworzony za pomoc± obróbki CNC.

Designing of wankel engine injection adapter using rapid prototyping method

Summary
The article presents the 3D printing process of a Wankel engine injector adapter. The paper presents the design stage of an adapter in a CAD (Catia V5) by using advanced computer-aided design techniques. Article shows the process of printing an adapter using rapid prototyping technique in 3D Printer - ZPrinter 450. In the end the finished item produced by the CNC is presented.

Paweł Pie¶ko, Ireneusz Zagórski<

ANALIZA PORÓWNAWCZA METOD FREZOWANIA HSM, HPC ORAZ FREZOWANIA KONWENCJONALNEGO WYSOKOKRZEMOWYCH STOPÓW ALUMINIUM

Streszczenie
W artykule porównano wyniki obróbki wysokokrzemowych siluminów (stop EN AC-AlSi21CuNi) różnymi metodami frezowania. Stopy aluminium o zawarto¶ci Si > 12% charakteryzuj± się zł± skrawalno¶ci±, ze wzgl±du na zwiększone zużycie narzędzi. Jest to spowodowane oddziaływaniem na narzędzie wydzieleń krzemu, który działa ¶ciernie na narzędzie. Ma to niekorzystny wpływ na proces skrawania, pogarsza jako¶ć i dokładno¶ć wykonywanych elementów. Istotne jest więc, aby wybrać odpowiednie parametry oraz metodę obróbki.

Comparative analysis of HSM, HPC and conventional milling methods of high-silicon aluminium alloys

Summary
This article compares the results of machining high-silicon aluminium alloy (alloy EN AC-AlSi21CuNi) different methods of milling. Aluminium alloys with content Si > 12% have a poor machinability, with regard on increased tool wear. This is due to partial impact on the tool of silicon, which acts on the abrasive tool. This adversely affects the cutting process, compromises the quality and accuracy of performance parts. It is therefore important to select appropriate parameters and the method of machining.

Jerzy Józwik, Maciej Włodarczyk, Daniel Adamowicz

ANALIZA NUMERYCZNA MES WYBRANYCH ROZWIˇZAŃ KONSTRUKCYJNYCH ¦CIAN BOCZNYCH KABIN D¬WIGÓW OSOBOWYCH

Streszczenie
W pracy przedstawiono analizę numeryczn± MES wytrzymało¶ci wybranych rozwi±zań konstrukcyjnych ¶cian bocznych kabiny windy osobowej opracowanych na potrzeby firmy Lift Service. W pracy zastosowano wytyczne norm okre¶laj±cych wymogi opisuj±ce obci±żenia projektowanych konstrukcji. Wyniki analizy zaprezentowano w postaci rozkładów naprężeń i przemieszczeń.

FEM numerical analysis of selected construction types of lift cab side walls

Summary
This paper presents FEM numerical analysis of structural strength solutions chosen the side walls of the elevator cab developed for the partnership's Lift Service. In the paper the guidelines describing the requirements of the rules governing the burden of the proposed structure. The results of the analysis presented in the form of distributions of stresses and displacements.